Het lakken van ramen en deuren of meubels binnenshuis, hoe begin je eraan?

5 april 2023 in
Het lakken van ramen en deuren of meubels binnenshuis, hoe begin je eraan?
Armani Mortier

Schilderen van ramen en deuren of meubels binnenshuis met lakverf.

Deze blog is speciaal gewijd aan het gebruik van watergedragen lakverf. Deze wordt bijna altijd binnenshuis gebruikt. De blog over het gebruik van lakverf buiten is nog in opbouw. Daar werken we nog vnl. met oliegedragen lakverf.

Wat is een lakverf?
Lakverf resulteert in een effen gladde verffilm, is kras- en stootvast en goed afwasbaar. Deze verf is ook elastisch en fijn van structuur.

Waar wordt lakverf toegepast?

Lakverf wordt toegepast op ondergronden die tegen een stootje moeten kunnen en handig te onderhouden zijn: deuren, ramen, meubels, plinten,… Lakverf is evenwel geen vernis. We gebruiken lakverf dus niet voor mechanisch belaste ondergronden zoals vloeren, trappen, bureauvlakken,...

We gaan in deze blog verder in op:

- het herkennen van de ondergrond

- de juiste voorbereiding per ondergrond
- het schilderen zelf

Onderaan deze blog vind je een link naar onze verfwijzer waar je stapsgewijs naar de juiste producten wordt geleid.

1/ Herkennen van de ondergrond
Het is belangrijk dat de ondergrond waarop wordt geschilderd juist wordt beoordeeld. We gaan daarom wat dieper in op de verschillende ondergronden die je kan lakken

Ontvetten en licht opschuren (korrel 150-220) is aanbevolen.
Daarna kan je erop schilderen met onze watergedragen binnenlakverf.

Oude binnendeuren of meubels zijn vaak keer op keer overschilderd. Soms zijn er stukken verf 'verdwenen' en herken je andere verfkleuren eronder. Deze verf bladdert soms (plaatselijk) wat af.

Oude lakverf kan ook verpoederen door blootstelling aan UV-licht. Dit komt vaker buiten voor, maar binnen kan dus ook.

Als je over zulke verflagen wrijft, zal er verfkleur aan je hand blijven hangen.

Meer info over hoe deze te behandelen: zie hieronder bij de voorbereiding 'Verwijderen loszittende lakverf'.

Op ijzerhoudende metalen (zoals bijvoorbeeld ijzer en staal) dien je eerst een roestwerende verf te plaatsten. Zoniet riskeer je roestvorming bij het plaatsen van watergedragen verf. Roestwerende verf hebben we helaas niet in ons gamma. Op een uitgeharde roestwerende verf kan je wel verder werken met onze watergedragen lakverf. Alle ijzerhoudende metalen moeten dus volledig gegrond worden alvorens onze lak te plaatsen.

Ofte non-ferro metalen (koper, aluminium, zink, rvs,…)
Deze kan je voorbehandelen met een hechtprimer. Daarna kan je daar rechtstreeks op verder schilderen met onze watergedragen lak.

Ook deze kan je voorbehandelen met een hechtprimer. Na droging de primer nog eens lichtjes opschuren (korrel 220) en daarop verder schilderen met onze watergedragen lak.

      Onbehandeld hout kan je voorbehandelen met een grondverf (primer) en afwerken met de lakverf.
Reken meestal 1 grondlaag en 2 à 3 afwerklagen.

Onze binnenlak (Ecotec Pro Aqua Lak) hecht ook rechtstreeks op hout dus een primer is in sé niet echt nodig.

 Een primer heeft wel een beter vullend vermogen (vult houtnerven of poriën beter) en laat zich makkelijker schuren. Vandaar dat dit vaak wordt aangeraden.

2/ De juiste voorbereiding per ondergrond

Nu je weet welke ondergrond je hebt, kan je starten aan de voorbereiding heb je in regel nodig:

- afwasmateriaal: spons, emmer, rubberen handschoenen, ontvetter,..
- afsteekmateriaal: steekmes, krabber, cutter,.
herstelmateriaal: kit, houtplamuur, plamuurmessen,...

Bij zeer oude ondergronden liggen soms meerdere verfsoorten bovenop elkaar. Deze kunnen (plaatselijk) zijn losgekomen.Schilder niet zomaar over verf die afbladdert. Deze zal verder loskomen tijdens het schilderen of zich aftekenen in het eindresultaat. Probeer zo goed mogelijk de loszittende verf te verwijderen.

Verpoedert deze laag, dan moet deze goed opgeschuurd worden tot aan de intacte ondergrond. Indien de laag afbladdert kan je afkrabben of decaperen. Sommige oude deuren/meubels die je helemaal tot op het blote hout wenst te krijgen worden best gedecapeerd of in een zoutbad gelegd.

Na het krabben of decaperen wordt het hout best steeds grondig opgeschuurd alvorens te schilderen.

Veiligheid

Oude lakverven kunnen lood bevatten. Bij dit soort verven moet je oppassen bij schuurwerk: fijne looddeeltjes zijn zeer ongezond als deze worden ingeademd. Meer info in de bijlage hieronder.


Reinig een oude ondergrond steeds met een goede ontvetter. Zeker rond deurklinken en daar waar je vb. Houten deurtjes vastneemt. Huidvet laat een laag na die zich met watergedragen verf zeer moeilijk laat overschilderen. Goed ontvetten is dus de boodschap. Na het ontvetten van bloot hout zal je dit steeds opnieuw moeten opschutten: water laat de houtvezels zwellen waardoor het hout wat ruw aanvoelt.

 Grote vlakken schuur je best machinaal. Een rond- of vlakschuurmachine (eventueel met stofafzuiging) geeft het beste resultaat. Kleine, ronde of moeilijk te bereiken ondergronden schuur je met de hand. Pas steeds de korrel van het schuurpapier aan op de ondergrond. Korrel 0 tem 40 = zeer ruw, 60-120= ruw, 150-200= fijn +220 is zeer fijn.

       Als je oude verflagen wenst te verwijderen zal je met ruwe korrels moeten werken. Nadien zal je fijnere korrels moeten gebruiken om de schuurstrepen van de ruwe korrels weg te werken. Zo bouw je op naar een ondergrond waar het schuurpatroon (nagenoeg) verdwenen is. Vb eerst korrel 60, dan 120 en daarna 220. Na het schuren, ontstof je de ondergrond met een vochtige doek.

3/ Het schilderen zelf

Eindelijk! Het laatste en meestal leukste werk na alle gezwoeg en gezweet!

Maar vergeet niet dat je hier ook nog wat voorbereiding hebt: hoeveel verf heb je nodig, welk type, welke kleuren,...

 We zetten voor jou alles op een rijtje:

Kleuren kiezen voor lakverf is vaak een minder moeilijke klus dan voor muurverf:

- Vaak stem je de kleur af op de bestaande of gekozen muurverf. Zo 'verdwijnt' de deur vb in het vlak van de muur.

- Soms is het ook mooi om het schrijnwerk een tweetal tonen donkerder te nemen dan de muurverf.

- Met kleinere vlakken kan je al eens opteren voor fellere (meer uitgesproken kleuren) of donkerde kleuren.

Desalniettemin kan je ook aan de slag met een moodboard zoals we bespreken in de blog  MUREN EN PLAFONDS SCHILDEREN, HOE BEGIN JE ERAAN?.
Onder hoofdstuk 3 ‘Kleuren kiezen’.

Ook onze blog KLEURADVIES: ZELF DOEN OF NIET? geeft je meer info

Voor je de verf gaat kopen meet je alle oppervlakken per ruimte en per ondergrond nauwkeurig op.

Het moeilijkste zijn ramen. Daar ga je als volgt aan de slag:

we rekenen voor elke lopende meter (lm) een gemiddelde regelbreedte van 10cm. Zo gaan er dus 10 lengtes van 10cm breed in 1 m2. Dus als je alle lopende meters optelt van het raam en je deelt deze door 10, heb je het aantal m² houtwerk te schilderen.

Vb een raamkader van 1,5 x 1,2m met 2 opendraaiende delen van 1,5x0,6m.

Vast kader: 1,5+1,2+1,5+1,2= 5,4lm
Opendraaiende delen: 2x (1,5+1,5+0,6+0,6)=8,4lm
5,4+8,4=13,8lm of 1,38m² (afgerond naar 1,4m²).
Wens je dit raam 3 lagen te schilderen, heb je dus 3 x 1,4m² te schilderen of 4,2m² schilderwerk.

Zorg voor een goede organisatie van de werkplek en het materiaal alvorens te beginnen.

Ruimte leegmaken

Start met het verplaatsen van je meubels, kasten, tafel, stoelen,… Laat enkel de meubels staan die je nergens anders kwijt kan en dek ze goed af met plastic folie. Zorg dat je niets meer moet verplaatsen tijdens de schilderwerken. Zo vermijd je onnodig tijdverlies als je volop aan het rollen en borstelen bent.

Werken in de hoogte

 Handiger dan een trapladder die je telkens weer moet verzetten is een stelling. Heb je deze niet ter beschikking, gebruik dan twee laddertjes waar je een stevige, brede plank kan opleggen.  Zo kan je vlot doorwerken en moet je niet telkens op en af de ladder.

Zorg ervoor dat de delen die niet moeten worden geschilderd goed afgedekt zijn. Schilder je maar plaatselijk en tijdelijk dan kan je met een doek of plastic overweg. Veiliger en robuuster is evenwel tetrakarton. Deze ligt stevig vast doordat hij wordt vastgeplakt. Het karton kan tijdens de werken gereinigd worden.

Afplakken deuren

Indien mogelijk haal je er het deurbeslag (klink en slotplaat) en scharnieren af en leg je de deur op twee schragen; zo kan je met de rol overal doorschilderen en is je lakwerk mooier. Tape ook het dag- en nachtslot af zodat daar geen verf kan inlopen.

Afplakken ramen

Plak naast het glas ook de muren, vensterbank, scharnieren, sluitwerk en handvat af. Eventueel kan je de rubbers er tijdelijk uit nemen. Indien niet, dan tape je deze best af. Als je de rubber mee schildert, riskeer je dat deze niet meer mooi aansluiten en je ramen niet meer winddicht zijn.

Afkitten of opkitten van spleten en kieren betekent dat je deze met een pasta afkit (dichtmaakt) en glad afstrijkt.

 Waarom?
Stel je voor: alles is geschilderd. De meubels staan terug op hun plaats en de plakband is verwijderd. Je geniet van de nieuwe sfeer die je omringt. Totdat je begint rond te kijken en overal in de hoeken, aan plinten, deurlijsten, ramen... donkere kieren en spleten ziet. Afkitten doe je best op een geschilderde ondergrond. Doe tussen de twee verflagen dus eens je 'toer' om de donkere kieren en spleten af te kitten.

Welke types?
Je vindt deze kokers in allerhande kleuren in doe-het-zelf zaken. Vaak wordt er in het algemeen gesproken over ‘silicone’. In realiteit zijn er veel andere kits op de markt met elk hun verschillende toepassingen.

Esthetisch
Afkitten zorgt ervoor dat je na het schilderen mooie rechte hoeken hebt zonder putjes en kieren. Je vermijdt zo ook schaduwlijnen die ervoor zorgen dat je schilderwerk er onverzorgd uitziet.

Technisch
Een kit heeft ook een elastische functie. Als de ondergrond nog wat leeft en beweegt – doordat je de voeg tussen twee (verschillende) materialen wilt wegwerken – kan de kit een bepaald percentage uitrekken en de spanning overbruggen. Zo komen er geen barstjes tevoorschijn na het schilderwerk.

Hoe?
Indien nodig moet de oude versleten kit worden losgesneden. Als je kit aan ramen uitsnijdt, doe dit dan met een breekmes waarvan je het mes volledig uittrekt. Zo kan je het lemmet mooi plooien langs het glas.

Vooraleer je opnieuw opkit moet je de spuitmond van de koker afsnijden overeenkomstig de breedte van de voeg. Doe dit onder een hoek van 45°.

Het aanbrengen van de kit dient te gebeuren op ontstofte, gefixeerde en/of geprimerde ondergrond. Het is heel belangrijk dat de voeg helemaal met kit wordt gevuld. Voor diepere voegen kan dit bereikt worden door de kit in voldoende mate tegen de voegbodem/rugvulling te spuiten. Hierdoor krijgt de kit tegendruk en wordt tegen de zijwanden van de voeg gedrukt, waardoor een goed contact ontstaat tussen kit en hechtvlak.

Nadat de kit is aangebracht wordt het gekitte oppervlak glad afgewerkt. Dit kan je doen met behulp van een zelfgemaakt sopje van water en afwasmiddel. Hierbij wordt het voegoppervlak & de naastliggende materialen bevochtigt met het sopje en met de vinger mooi gladgestreken. Hou steeds een vodje en sponsje bij de hand om je vingers aan af te kuisen.

Tip: bij acrylkit kan je met water alleen ook afwrijven. 

Een polymeerkit is stugger maar kan meer overspanning aan en een siliconekit kleeft dan weer meer. Gebruik daarvoor voldoende afwasmiddel in je sopje!

Borstel

Kies steeds een borstel die niet pluist. Niets zo vervelend om bij het schilderen om de twee stappen haren uit je schilderwerk te vissen. Hoe herken je een goede borstel? Wel, goedkoop is meestal slechtkoop. Een goede verfborstel kost geld maar met een beetje zorg gaat hij tientallen jaren mee. Een borstel van varkenshaar werkt goed voor de meeste verfsoorten en is goed te onderhouden.

Ronde borstels worden meestal voor muur- en lakverf gebruikt. Platte borstels voor beitswerk of technieken waar strepen aan te pas komen.

Verfrol

Elke verf vraagt om een specifieke verfrol. Eén van de meest gestelde vragen in onze winkel is of “ze niet spat”. Terechte vraag natuurlijk, maar gebruik niet zomaar om het even welke anti-spat rol voor al je schilderwerk. Lakwerk heeft een fijnere rol nodig dan muurverf. Ook het type rol (polyamide, microvezel, vilt,..) is afhankelijk van de verschillende toepassingen. Vraag advies bij je winkelverkoper zodat je de juiste rol kiest.

Onderhoud tijdens de werken

Tijdens de schilderwerken was je een borstel best elke dag grondig uit. Een verfrol kan je bewaren in keukenfolie.

Verfrol en verfbakje
Je verfrol mag dan al anti-spat zijn, als de zijkant van de rol volhangt met verf vliegen de spetters sowieso in het rond! Gebruik voor het grotere werk altijd een hoog verfbakje, geen plat bakje. Zorg ook dat het verfbakje op de bovenste sport van je ladder past, tussen de ladderstijlen. Als het te groot is sta je daar anders hoog te klungelen met het bakje in de ene hand en verfrol in de andere…

Hang in het lege verfbakje je verfrol. Giet dan pas de verf erin en stop met gieten als de verf net de onderzijde van je verfrol raakt. Zo zorg je ervoor dat de zijkanten van de rol niet beklad geraken met verf.

Schilderen met een verfrol bij grote vlakken
We schilderen meestal banen naast elkaar. Een baan bestaat uit meerdere rechthoeken die je steeds onder/naast elkaar schildert. Begin in de hoek met de eerste rechthoek en werk zo verder, rechthoek na rechthoek. Schilder daarna de volgende baan en overlap telkens de banen met een tiental cm zodat je mooi 'nat in nat' schildert.

Laat elke baan eventjes aanpakken en ga dan narollen dwz. met een uitgeschilderde rol (zonder er nog verf op te doen) nogmaals zacht over het oppervlak gaan. Zo krijgt men een fijne oppervlaktetextuur. Doe deze laatste beweging steeds in dezelfde richting, best verticaal. Narollen doe je als de verf al even is 'aangepakt', dus vb. na 5'. Wacht ook niet te lang anders ga je door de gedroogde verflaag en krijg je structuurverschillen.

Verdunnen
Verdun onze Pro Aqua lak steeds met een 5% water. Zo zal ze mooi openvloeien en beter verwerkbaar zijn. Zeker voor grotere vlakken en bij warm weer is dit essentieel. Anders krijg je snel overlappingen in je lakwerk.

Aanbrengen lakverf
Het aanbrengen van watergedragen lakverf mag steeds royaal zijn: het water verdampt en de verffilm wordt uiteindelijk een stuk dunner eens uitgehard. Let natuurlijk op bij verticale vlakken en druipers (zie hieronder).

Snelle droging

Watergedragen lakverf droogt meestal zeer snel. Werk dus goed door zodat je steeds nat-in-nat werkt. Als je vb een raam rondom schildert, en het duurt 20 min eer je rond bent, probeer dan niet meer in het lakwerk te schilderen van 20 min geleden. Dat zal niet goed in elkaar werken en er niet zo mooi uitzien.

Je retoucheert ook best niet meer in je laklaag als deze al begint in te drogen. Beter is dan om na droging het te retoucheren plekje op te schuren.

Vliegt er vb een insect in je schilderwerk, haal het er uit met een fijn voorwerp. Schuur na droging de oneffenheden weg en schilder een volledig laag over het betreffende vlak.

Zo ook zal je verfborstel, verfrol en verfbakje uitdrogen. Probeer je borstel en rol steeds zo nat mogelijk te houden. Ben je vb een half uurtje met je borstel alleen bezig, rol je verfrol goed in de verf zodat deze niet uithardt. Anderzijds laat je je borstel rechtop staan in je verfbakje zodat de haren mooi in de verf zitten.

Druipers
Controleer een 5-tal minuten na het aanbrengen van de verf je verfwerk op ‘druipers’.

Dat zijn druppels verf die uit/over een hoekje, spleetje, (vijs)gaatje komen gedruppeld. Werk deze zo snel mogelijk werk met een borstel of rolletje. Kom je een druiper tegen die al is opgedroogd, dan kan je vaak met wat speeksel op je vinger deze nog ‘wegwrijven’. Indien de druiper al helemaal hard is, steek je hem best voorzichtig af met een scherp plamuurmesje.

Tussenschuren
Tussen 2 lakverflagen schuur je steeds met een korrel 220 ongeveer. Dat heet slissen en is om twee redenen belangrijk:

1- alle stof- en vuildeeltjes die in het natte verfvlak vielen, kan je nu wegschuren.

2- lakverf is glad en door het slissen maak je de laag mat en fijn gekrast. Zo hecht de volgende laklaag beter op de vorige.

De volgende laag
Bij de Pro Aqua Lak mag de tweede laag ten vroegste na 2u worden aangebracht. In de regel zullen drie lagen verf volstaan. Sommige felle kleuren dekken echter minder goed waardoor soms meerdere lagen nodig zijn.

Daar maakten we een interessant filmpje over. Je kan het HIER bekijken.
Zie ook hierboven bij 'Afplakken'.

Ramen schilder je ofwel met een grote ronde kwast of een smal (5 of 10cm breed) microweefsel rolletje. Laat de ramen na het schilderen zo lang mogelijk open staan, zodat ze niet dichtkleven na het dichtdoen. Anders heb je de volgende ochtend een probleem bij het openen van je ramen.

Bekijk op voorhand even hoe je best aan het werk gaat. Haal schuiven of legplanken eruit indien nodig. Stel de poten van het meubel eventueel op 4 blokjes zodat je de pootjes tot helemaal onderaan kan schilderen.rf.

Indien je nieuwe plinten plaatst raden we aan om deze langs de voor- en achterkant twee keer te schilderen alvorens ze te plaatsen. Eens geplaatst, kit je de plinten af en schilder je de eindlaag.

      Hier kan een fijn penseel goed van pas komen om fijnere elementen te schilderen. Onze lakverf is goedgekeurd voor gebruik van kinderspeelgoed volgens de Europese norm EN 71-3.

      OSB, MDF, multiplex,… kan je allemaal schilderen met lakverf. Gebruik voor groten vlakke een microvezel rol van 18cm breed. Zo kan je goed nat-in-nat werken.

Opgelet bij sommige OSB en multiplex van tropische houtsoorten: deze kunnen soms doorbloeden. Dan krijg je vlekken in je lakwerk afkomstig van de kleurstoffen die eigen zijn aan deze tropische houtsoorten. Er bestaan daar ook isolerende primers voor om dit tegen te gaan (Ecotec Iso-Wood)

     Elke verf droogt beter bij een optimale temperatuur en luchtvochtigheid. Deze verschilt van verf tot verf maar over het algemeen nemen we voor watergedragen verven 15-20°C en een R.L.V.  van 50-60%. Onder de 5°C stagneert de drogingstijd drastisch en boven de 25°C droogt de verf dan weer veel te snel om nog een goede verwerking te hebben.

Heb je deze ideale omstandigheden niet, werk er dan naar toe: verluchten ja, maar in de winter de hele dag de ramen open zetten is geen goed idee. Warme lucht kan veel meer vocht opnemen dan koude, en zal bijgevolg ook beter de verf doen drogen. Verlucht een uurtje per dag en zorg indien nodig voor ventilatie met een luchtblazer of voor extra temperatuur met een mobiel vuurtje.

      Verfrollen kan je 'uitkammen' alvorens uit te wassen. Dit doe je door met een verfstokje of plamuurmes de overgebleven verf uit de rol te wrijven.

Maak bij het opbergen van je pot verf ook telkens het deksel en de zijkanten van de pot schoon. Zo vermijd je opgedroogde brokjes die later in de verf kunnen vallen bij het openen van de pot.

Verfborstel en verfrollen spoel je (na uitkammen) grondig schoon met water en kan je nadien met wat handzeep reinigen.

Nu weet je perfect hoe je moet schilderen. Wil je ook met de beste natuurverf werken? Onze verfwijzer helpt je in enkele stappen naar de beste verf voor jouw toepassing. Alles benodigde materialen vind je er, dus ook alles om te schuren, af te wassen, te plamuren, te kitten,...

Het lakken van ramen en deuren of meubels binnenshuis, hoe begin je eraan?
Armani Mortier 5 april 2023
Deel deze post
Archiveren